Osmanlı Devleti'nde adalet kavramı; milliyet, cins, zümre yahut din farklarını aşan çok şümullü bir değer ifade etmektedir.
Bu adalet sadece insanlara has değil, kurda, kuşa, toprağa ve suya şamil bulunmakta ve bu yüzden Osmanlı kanunnamelerinde:
" '... ve ayağı yaramaz beygiri işletmeyeler' at, katır ve eşek ayağını gözedeler ve semerin göreler ve ağır yük vurmayalar, zira dilsüz canavardurlar, her kangısında eksük bulunur ise sahibine tamam itdüre, eslemeyanı tamam gereği gibi hakkından geline ve hammallar ağır yük vurmayalar, mütearef (örf) üzere ola ..."
diye hükümler konularak bu meselenin beygirin sakat ayağından, eşeğin semerine kadar gözden uzak tutulmadığı belirtilmektedir...
Kaynak: Köseoğlu, Nevzat; Türk Medeniyeti Üzerine Düşünceler, Ötüken Yay., İst/199O, s.265